Տնտեսական կայունության, տեխնոլոգիական առաջընթացի և ֆինանսական ծառայությունների բարելավման ֆոնին՝ Հայաստանում բիզնեսները կանգնում են կարևոր որոշման առաջ․ նոր սարքավորումները գնել, թե՞ վարձակալել (վերցնել լիզինգով)։ Այս ընտրությունը կրում է մեծ ազդեցություն ոչ միայն ընկերության կարճաժամկետ ֆինանսական վիճակի, այլև երկարաժամկետ շահութաբերության, հարկային բեռի, և զարգանալու հնարավորությունների վրա։
Այս հոդվածում մանրամասն կքննարկենք՝
- Սարքավորումները լիզինգով ձեռք բերելու և գնելու տարբերությունները
- Դրանց առավելություններն ու թերությունները
- 2025 թվականի ֆինանսական և տնտեսական միջավայրում ընտրության ռազմավարական կողմերը
- Հարկային հետևանքները
- Որոնք են լավագույն տարբերակները տարբեր ոլորտների համար
Ի՞նչ է սարքավորումների լիզինգը և ինչպես է այն աշխատում Հայաստանում
Լիզինգը ֆինանսական գործարք է, որի միջոցով ընկերությունը իրավունք է ստանում օգտագործել սարքավորումը որոշակի ժամկետով՝ դրա ամբողջական արժեքը չվճարելով միանվագ։ Հայաստանում լիզինգային ծառայություններ են մատուցում ինչպես բանկերը, այնպես էլ մասնագիտացված լիզինգային ընկերությունները։
Լիզինգը լինում է երկու տեսակ․
- Ֆինանսական լիզինգ (գնումի իրավունքով) – պայմանագրի ավարտին հաճախորդը կարող է գնել սարքավորումը նշված արժեքով
- Օպերացիոն լիզինգ – սարքավորումը մնում է լիզինգային ընկերության սեփականությունը, և հաճախորդը վճարում է միայն օգտագործման համար
2025 թվականին Հայաստանում առավել տարածված է ֆինանսական լիզինգը, հատկապես արտադրական և գյուղատնտեսական ոլորտներում։
Գնում՝ որպես հիմնական սեփականության ձև
Գնումը ենթադրում է սարքավորումը ամբողջությամբ գնելը՝ սեփականություն դարձնելով այն։ Այս տարբերակը պահանջում է միանվագ մեծ ներդրում, սակայն ապահովում է լիարժեք վերահսկողություն, վերավաճառքի իրավունք և անկախություն։
Գնումը կարող է իրականացվել՝
- Սեփական միջոցներով (ինքնաֆինանսավորում)
- Բանկային վարկի միջոցով
Լիզինգի առավելություններն ու թերությունները
Առավելություններ
| Առավելություն | Մանրամասն |
| Ֆինանսական ճկունություն | Չի պահանջում միանվագ մեծ ներդրում․ վճարում եք ամսական |
| Շահութահարկի նվազեցում | Լիզինգային վճարները հաշվառվում են որպես ծախս, հետևաբար նվազեցնում են շահութահարկը |
| Գույքի նորացում / արդիականացում | Հնարավորություն կա պարբերաբար փոխարինել հին սարքավորումները նորերով |
| Ավելի արագ ընթացակարգեր | Որոշ լիզինգային ընկերություններ կարող են հաստատել գործարքը 1-2 օրվա ընթացքում |
| Անհրաժեշտություն չկա գրավի կամ երաշխիքի | Սարքավորումը ինքնին համարվում է գրավ |
Թերություններ
| Թերություն | Մանրամասն |
| Ընդհանուր արժեքի բարձրացում | Ժամանակի ընթացքում լիզինգի միջոցով ձեռք բերված սարքավորումը կարող է արժենալ ավելի թանկ, քան միանվագ գնումը |
| Սահմանափակումներ սարքավորման վրա | Օպերացիոն լիզինգի դեպքում սարքավորումը մնում է լիզինգային ընկերության սեփականությունը |
| Վաղաժամկետ խզման տույժեր | Պայմանագրի խզման դեպքում հնարավոր են տուգանքներ |
Գնումի առավելություններն ու թերությունները
| Առավելություն | Մանրամասն |
| Սեփականության լիարժեք իրավունք | Կարող եք ազատորեն օգտագործել, վերավաճառել, գրավադրել |
| Ցածր երկարաժամկետ արժեք | Չկան լիզինգային տոկոսադրույքներ․ մեկ անգամ վճարում եք և վերջ |
| Անկախություն | Չկան երրորդ կողմի պայմաններ կամ սահմանափակումներ սարքավորման օգտագործման վրա |
| Արժեքի մաշվածության վերահսկում | Կարող եք հաշվառել մաշվածությունը և հարմարեցնել հաշվապահական հաշվառումը |
| Թերություն | Մանրամասն |
| Բարձր նախնական ծախսեր | Կարող է սեղմել բիզնեսի գումարային շրջանառությունը |
| Վարկային բեռ (եթե վարկով) | Եթե գնումը կատարվում է վարկով, պետք է սպասել հաստատման և վճարել տոկոսներ |
| Արժեզրկման ռիսկ | Տեխնոլոգիաները արագ հնանում են, և ձեր ներդրումը կարող է կարճ ժամանակում կորցնել արժեքը |
Հարկային և հաշվապահական հետևանքները
| Գործոն | Լիզինգ | Գնում |
| Հարկային ծախս | Լիզինգային վճարները ճանաչվում են որպես ծախս | Սարքավորումը ենթակա է մաշվածության հաշվառման |
| ԱԱՀ (Ավելացված արժեքի հարկ) | Կարող է ներառված լինել ամսական վճարումներում | Գնումի պահին ԱԱՀ-ն պետք է վճարվի ամբողջությամբ |
| Հաշվապահություն | Պայմանագրային հիմքով, պարզ հաշվառում | Անհրաժեշտ է գույքի հաշվառման ամբողջական վարում |
Ո՞ր տարբերակն ընտրել 2025 թվականին՝ կախված ձեր բիզնեսից
1. Ստարտափներ և սկսնակ բիզնեսներ
- Խորհուրդ է տրվում լիզինգ, քանի որ խնայում է կանխիկ միջոցները և նվազեցնում ֆինանսական ռիսկերը։
2. Արտադրական և գյուղատնտեսական ընկերություններ
- Եթե սարքավորումը երկարաժամկետ է օգտագործվելու, հնարավոր է ավելի շահավետ լինի գնումը։
- Բայց եթե նախատեսվում է արդիականացում 2-3 տարվա ընթացքում՝ լիզինգն ավելի ճկուն է։
3. IT և տեխնոլոգիական ընկերություններ
- Եթե սարքավորումները (սերվերներ, աշխատանքային կայաններ, ցանցային սարքավորումներ) արագ են հնանում, ապա օպերացիոն լիզինգը թույլ է տալիս պարբերաբար թարմացնել դրանք։
4. Խոշոր ընկերություններ
- Խոշոր կազմակերպությունները հաճախ ընտրում են ֆինանսական լիզինգ՝ հարկային առավելությունների օգտագործման նպատակով։
Լիզինգային ընկերություններ Հայաստանում (2025 թ․)
2025 թվականին հետևյալ կազմակերպությունները առաջարկում են մրցունակ լիզինգային պայմաններ՝
- ACBA Leasing
- Inecobank Leasing
- AraratBank Leasing
- Unibank Leasing
- Armenian Leasing Company (Armleasing)
- VTB Armenia
- Armenbrok Leasing
Խորհուրդ․ միշտ համեմատեք տարբեր լիզինգային առաջարկներ՝ ուշադրություն դարձնելով տոկոսադրույքներին, ժամկետներին, խզման պայմաններին և լրացուցիչ վճարներին։
Ո՞ր տարբերակն է ավելի լավ 2025-ին
Չկա մեկ ընդհանուր ճիշտ պատասխան բոլոր բիզնեսների համար։ Ձեր ընտրությունը պետք է հիմնվի հետևյալ գործոնների վրա․
- Ձեր բիզնեսի չափը և կանխիկ հոսքերը
- Սարքավորման արժեքը և մաշվածության արագությունը
- Հարկային պլանավորումը
- Ներդրումային ռազմավարությունը
Եթե դուք սկսնակ բիզնես եք, լիզինգը լավագույն տարբերակն է՝ կանխիկ միջոցները պահելու և ռիսկերն ամրապնդելու համար։ Սակայն, եթե դուք ունեք կայուն շրջանառություն և սարքավորումը երկար եք օգտագործելու, գնումը կարող է ապահովել ավելի ցածր ընդհանուր արժեք և սեփականության առավելություններ։
Ինչպես կարող է օգնել LSA ընկերությունը
Սարքավորումների լիզինգի կամ գնումի ընտրությունը իրավաբանական և ֆինանսական բարդ գործընթաց է, որը պահանջում է հստակ ռազմավարություն, պայմանագրային վերլուծություն և հարկային հետևանքների հաշվառում։ Այստեղ է, որ LSA իրավաբանական և ֆինանսական խորհրդատվական ընկերությունը կարող է դառնալ ձեր վստահելի գործընկերը։
Ինչով կարող է օգնել LSA-ն․
- Վերլուծել ձեր բիզնեսի առանձնահատկությունները՝ կազմելով համեմատական հաշվարկներ լիզինգի և գնումի տարբերակների միջև
- Սահմանել հարկային առավելությունները, որոնց կարող եք օգտվել տվյալ գործարքի դեպքում
- Ստուգել և վերանայել լիզինգային կամ գնման պայմանագրերը, որպեսզի խուսափեք ռիսկային կետերից և թաքնված վճարներից
- Ներկայացնել ձեզ բանկերի և լիզինգային ընկերությունների առաջ՝ ապահովելով պայմանների բարելավում
- Իրավական աջակցություն տրամադրել, եթե պայմանագրային կամ հարկային խնդիրներ առաջանան
LSA-ն ունի տարիների փորձ հատկապես բիզնես իրավունքի, ֆինանսական խորհրդատվության և հարկային պլանավորման ոլորտում՝ օգնելով հայաստանյան կազմակերպություններին կայացնել խելամիտ, հեռանկարային և օրինական որոշումներ։
Կապ հաստատեք LSA-ի փորձագետների հետ այսօր, որպեսզի քննարկեք ձեր սարքավորումների ներդրումային պլանը, ստանաք խորհրդատվություն և ընտրեք լավագույն տարբերակը 2025 թվականին։
